Lichtelijk krankzinnig
Welke moeder heeft erover nagedacht of het hebben van kinderen goed is voor anderen of de maatschappij als geheel? Een feit is dat het zo’n twintig jaar kost voordat de baby zelf een wat actievere bijdrage levert aan de maatschappij. Moeders leggen geen eed af dat ze integer het moederschap zullen uitoefenen en een zorgvuldige afweging maken tussen de belangen van het kind en alle andere belangen. Ook spreken ze geen belofte uit dat ze bij een eventuele scheiding het belang van het kind vooropstellen. Er zijn geen gedragscodes of reglementen op de moederfunctie van toepassing. In deze regelzuchtige maatschappij klungelen moeders er met z’n allen vrolijk op los. Moeders moeten het doen met dr. Spock, of generaties later met het boek Oei, ik groei. De would-be-supermoeder doet daar een snufje ‘zellufhullupboeken’ bij.
De nieuwste trend is boeken over hoe zwaar het moederschap eigenlijk is. Zucht! Het nemen van een kind is, als dat je gegeven is, een daad van egoïsme, zo zei mijn moeder. En als het kind daar is, verlangen moeders daar eeuwige dankbaarheid voor terug.
‘Oh, please, Bridget. Remember, I gave you the gift of life. Where would you be without me? Nowhere. Nothing. A dead egg. A piece of space, darling.’ (Bridget Jones Diary).
Moeders spreken zichzelf moed in met de gedachte dat kinderen het eigen leven en hopelijk dat van anderen waardevol maken. In het idee van een maakbare samenleving is ook een succesvol kind maakbaar: moeders en het project kind. In de maatschappij accepteren we het krijgen van kinderen als een moreel acceptabele keuze. Als ze er eenmaal zijn, is het een doorlopend lesje in nederigheid en opofferingsgezindheid.
Ik tik dit stukje terwijl de middelste een appje stuurt en vraagt of ik even geld op haar bankrekening wil zetten: ‘anders sterf ik van de honger en dat wil je niet op je geweten hebben, met groetjes van je liefste kind.’ In plaats van al die odes en lovende woorden aan het adres van moeders denk ik geregeld aan de woorden van J.D. Salinger: ‘All mothers are slightly insane’ uit The Catcher in the Rye.
